Balkanlarda yaşayan Alp semenderi sürüngeninin, henüz tek hücreli bir canlıyken başlayan ve üç hafta kadar süren embriyon gelişimi, time – lapse (hızlandırılmış görüntü) tekniği ile 6 dakikalık bir videoya sığdırıldı.
Hollandalı görüntü yönetmeni Jan van IJken tarafından çekilen ‘Becoming’ (Oluş) adlı eser, semender embriyonunda meydana gelen çok hücreli ‘şekillenişi’ ve organlarının ortaya çıkmasını muhteşem detaylarıyla izleyicilere sunuyor. Laboratuvar ortamında mikroskop yardımıyla çekilen görüntüler, yaşamın başlangıcının mucizevi yönünü gözler önüne seriyor.
20’den fazla uluslararası film festivalinde gösterime giren ‘Becoming’in en iyi kısa belgesel dalında ödülü bulunuyor.
Kurbağagillerin urodela takımına bağlı semenderler familyasının bir türü olan Alp Semenderi, özellikle Alpler’de 700 ila 3 bin metre yükseklikteki bölgelerde yaşıyor. Uzunlukları 11-16 santimetre arasında değişiyor.
(Bilimpro.com haber içerikleri kaynak gösterilmeden ve yazarın adı belirtilmeden alıntı yapılamaz, kanuna aykırı ve izinsiz kopyalanamaz, başka yerde yayınlanamaz)
ABD’deki bilim insanları ‘hücresel yeniden programlama’ ile farelerin ömrünü uzatabildi.
Yaşlanmayı durdurmak mümkün değil. Pek çok neden şu veya bu yüzden bizi yaşlandırıyor. Ancak ABD’de yapılan son araştırma, bilim dünyasını insanlarda yaşlanmayı geciktirmeye bir adım daha yaklaştırdı. ‘Hücresel yeniden programlama’ yöntemini kullanan araştırmacılar, canlı hayvanlardaki yaşlanma sürecini yavaşlattı. Farelerin yüzde 25 oranında daha uzun yaşayacak şekilde yaşlanmaları sağlandı.
İngiliz The Guardian gazetesinin haberine göre, California eyaletinin La Jolla kentindeki Salk Enstitüsü’nden bilim insanları, farelerdeki yaşlanma sürecini durdurmak için uyarılmış pluripotent kök hücreleri (iPS)’leri kullandı. Yöntem, deri hücrelerini temel, embriyo benzeri bir duruma yeniden programlama olanağı sağlıyor. iPS’ler vücuttaki diğer hücre türlerine doğru gelişim gösterebiliyor. Yeniden programlanan kök hücreler ile canlıların gençleşebildikleri belirtiliyor.
HÜCRELER GENÇ HALLERİNE DÖNÜŞÜYOR
Hücreleri bu gibi embriyo benzeri duruma yeniden programlamak kulağa canlıları daha genç yapabiliyor gibi gelse de, bu durum aynı zamanda tehlikeli komplikasyonlar da doğuruyor. Daha önceki araştırmalarda, yaşayan hayvanlara iPS hücrelerini sunmanın ölümcül olabileceği ve yetişkin hücrelerin kendi kimliklerini kaybetmesinden dolayı kanserojen büyümelerle veya organ iflaslarıyla sonuçlanabileceği bulunmuştu.
Salk Enstitüsü araştırmacıları bu yüzden kısmi olarak yeniden programlama girişmeleri denedi. Hücrelerin farklılıklarını korumaları sağlandı. Örneğin bir deri hücresi, deri hücresi olarak kaldı, tamamen bir kök hücreye geri dönmedi. Fakat etkili bir şekilde kendisinin genç olan haline dönüştü. Araştırmacılar, kısmi yeniden programlama ile çevresel ve dış etmenlere cevap olarak genimizde gelişen zamanla eskime durumunun ortadan kalkacağını belirtiyor.
Sol tarafta tedavi edilmemiş yaşlı bir farenin kas hücreleri yer alıyor. Sağ tarafta ise ‘yeniden programla’ işlemi gören farenin kas hücreleri bulunuyor. (Salk Enstitüsü)
10 YIL İÇİNDE KREM VE AŞILARA UYGULANABİLİR
Araştırma kapsamında, nadir bir genetik bozukluk olan erken yaşlanma hastalığına sahip fareler, iPS hücreleri ile kısmi yeniden programlama tedavisi gördü. Hayvanlar ortalama 24 hafta yaşadı. Aynı hastalığa sahip olan fakat tedavi edilmemiş fareler ise sadece 18 hafta yaşadı. Tedavi edilen hayvanların daha uzun yaşamasına ek olarak, farelerin kalp damar ve organ işlevlerinin gelişme göstermesiyle sağlıklarında da iyileşmeler tespit edildi.
Bu sonuçlar umut verse de, özellikle bir gün insanlara uygulanabilmesi için hala erken. Araştırmayı yürüten ekibin başındaki Juan Carlos Izpisua Belmonte, Guardian gazetesine yaptığı açıklamada, “Tabii ki fareler insan değil ve bir insanı tekrar gençleştirmenin çok daha karmaşık bir şey olacağını biliyoruz. Fakat bu çalışma, yaşlanmanın çok dinamik ve esnek bir süreç olduğunu gösteriyor ve bu yüzden tedavi edici müdahalelerimiz düşündüğümüzden daha başarılı olacak. Elde edilecek kimyasallar, teni, kasları veya kemikleri yeniden gençleştirmek için kremlere veya aşılara uygulanabilir. Bu kimyasal yaklaşımların gelecek 10 yıl içinde insan klinik deneylerinde kullanılabileceğini düşünüyoruz” dedi.
YAŞ REKORUNU GÜNEY KORELİ KADINLAR KIRACAK
Bu arada, Dünya Sağlık Örgütü ve Imperial College London’ın yayınladığı yeni bir çalışmaya göre, 2030 yılında doğan Güney Koreli kadınların ortalama 90 yıl yaşaması bekleniyor. Güney Koreli kadınlar, doğuşta beklenen yaşam süresinin 90 yılı geçtiği ilk grup olacak.
Araştırmayı yürüten uzmanlar, “Güney Kore eşitlikçi bir toplum oldu. Beslenme ve eğitime toplumun yalnızca bir kısmı değil neredeyse tamamı ulaşabildi. Hipertansiyonla başa çıkmakta daha iyiler ve dünyadaki en düşük obezite oranlarından birine sahipler” açıklamasını yapıyor.
Türkiye araştırma kapsamında yer almadı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun Ekim 2016 verilerine göre, ülkemizde beklenen yaşam süresi kadınlarda 80, erkeklerde ise 75 yıl.
(Bilimpro.com haber içerikleri kaynak gösterilmeden ve yazarın adı belirtilmeden alıntı yapılamaz, kanuna aykırı ve izinsiz kopyalanamaz, başka yerde yayınlanamaz)
