Çin’in gizemli kuantum uydusu faaliyete geçti

Dünyanın ilk kuantum uydusu, güvenli iletişim ve internet alanında bir devrime yol açacak.

‘Casus uydu’ kavramı, Çin’in sıradışı uzay aracının başarılı geçen testiyle yeni bir anlam kazandı. Geçtiğimiz yıl uzaya gönderilen dünyanın ilk kuantum uydusu, yüksek güvenlikli interneti ve gizli bir iletişimi mümkün hale getirecek.

‘Micius’ adlı uydu, 2016 Ağustos’unda Çin’in Gobi Çölü’ndeki üsten uzaya fırlatılmıştı. Pekin hükümetinin Uzay Biliminde Stratejik Öncelik Programı’nın bir parçası olarak hayata geçirilen proje kapsamında, birbirlerine 1200 kilometre uzaklıkta iki yer istasyonu inşa edildi. Çinli yetkililer, 500 kilometre yükseklikteki uydudan bu istasyonlara ‘kuantum ışınlamayı’ başarılı bir şekilde gerçekleştirdiklerini duyurdu.

Basit bir ifadeyle, kuantum mekaniği sayesinde uydudaki ‘bilgi’ şebeke içinde fotonlarla güvenli olarak taşındı. Veriler aktarım esnasında ele geçirilemedi veya kopyalanamadı. Kuantum mekaniğinin temel doğası, gözlemler bağlamında son derece duyarlı olması ve gizli bir bilginin kopyalanmasına izin vermemesidir. Bu nedenle kuantum iletişim ağlarını kırmak olanaksız.

_96510570_1
Kuantum uydusu ve yer istasyonları illüstrasyonu

600 kilogram ağırlığındaki Micius uydusunda ‘dolaşık fotonlar’ üreten bir kristal bulunuyor. Uydu her 90 dakikada bir dünyanın çevresini dolanıyor. Çin bu teknolojiyi Avusturya’yla birlikte geliştirdi. Çinli yetkililere göre Micius, Viyana’da konuşlu istasyonun üzerinden uçarken bu tesisle kuantum bağlantısı kuracak, uydu ile Avrupa’da konuşlu istasyon arasında bir şifre üretilecek. Bir süre sonra uydu Çin’deki istasyonun üzerinden geçecek ve burayla ikinci kuantum bağlantısını kurup şifreyi güvenilir duruma getirecek.

Her iki şifre de Micius’ta bulunacak ve bu iki şifre birleştirilerek tek şifre oluşturulabilecek. Daha sonra klasik bir iletişim kanalıyla her iki istasyona da, iki şifre kombinasyonuyla oluşturulmuş olan tek şifre gönderilecek. Bu işlem kamuya açık olarak yapılabilir, çünkü kombine şifreden kimse bilgi sızdıramaz. Türbülanslı hava koşullarının ve fiber bağlantılardaki bozulmaların olmadığı uzay, kuantum iletişimi için cazip bir ortam oluşturacak. Bu da yüksek güvenlikli ve hızlı kuantum interneti beraberinde getirecek.

36D14E1A00000578-3720772-image-a-41_1470178828721
Micius uydusu

Eğer Micius bundan sonraki testlerinde de başarıya ulaşırsa, kuantum iletişim uyduları zincirinin ilk halkası ve bu tür iletişiminin öncüsü olacak. Uydu adını, M.Ö. 5. yüzyılda yaşamış Çinli bilim insanı ve felsefeci Micius’tan alıyor. Projenin maliyetiyle ilgili resmi bir açıklama yapılmadı. Bununla birlikte bir Çin gazetesi, uydunun yalnızca proje geliştirme maliyetinin 100 milyar dolardan fazla olduğunu iddia ediyor.


(Bilimpro.com haber içerikleri kaynak gösterilmeden ve yazarın adı belirtilmeden alıntı yapılamaz, kanuna aykırı ve izinsiz kopyalanamaz, başka yerde yayınlanamaz)