Bulutsuz bir gecede, ışık kirliliğinden uzak bir yerde gökyüzüne çıplak gözle bakarsanız binlerce yıldız görebilirsiniz. Evrende kaç tane yıldız olduğu sorusuna kesin bir cevap vermek ise biraz zor.
Evrendeki yıldızları saymak bir kumsaldaki kum tanelerini saymaya benzetilebilir. Ancak kum tanelerini tek tek saymak mümkün değil. Kumsalın yüzey alanı, kum tabakasının ortalama kalınlığı ve kum tanelerinin ortalama hacmi belirlenebilirse kum tanelerinin sayısı hesaplanabilir.
ABD’deki Cornell Üniversitesi’nde ‘Bir Astronoma Sor’ servisinin kurucusu olan bilim insanı David Kornreich, Space.com’a yaptığı açıklamada, önce evrenin ölçülerinin bilinmesinin gerektiğini söylüyor: “Evren sonsuz bir genişliğe sahip mi değil mi bilmiyoruz. Gözlemleyebildiğimiz sınırların geçmişi (başlangıç noktası olan Big Bang – Büyük Patlama) ise 13,8 milyar yıl geriye gidiyor. 1 ışık yılı mesafenin yaklaşık 10 trilyon kilometre olduğunu da dikkate alırsak, görebildiğimiz evrenin yarı çapının 48 milyar ışık yılı olduğunu söyleyebiliriz.”
Evrenin merkezinde olmadığımızı, şeklini tam olarak bilmediğimizi ve hızlanarak genişlediğini düşünürsek evrenin gerçekte görebildiğimizden daha büyük olduğu söylenebilir. Ayrıca yıldızlar uzayda homojen olarak dağılmaz. Örneğin galaksiler (yıldız kümeleri – gökadalar), yıldız yoğunluğunun fazla olduğu bölgelerdir. Galaksilerdeki yıldız sayısı birbirinden farklı olsa da, bilim insanları evrendeki yıldız sayısını hesaplayabilmek için galaksilerin ortalama olarak aynı sayıda yıldız içerdiğini kabul eder.
Hubble Uzay Teleskobu verileriyle yapılan ve 2016 yılı Ekim ayında Science dergisinde yayınlanan en son araştırmaya göre, gözlemlenebilen evrende en az 2 trilyon galaksi bulunuyor. Çalışmanın başındaki isim olan İngiltere’deki Nottingham Üniversitesi’nden profesör Christopher Conselice, her galakside ortalama en az 100 milyon yıldız olduğunu belirtiyor. Bazı galaksilerde bu rakam 400 milyara kadar çıkıyor. Teleskopların gelişimi devam etse de galaksilerdeki tüm yıldızları göremiyor olduğumuz gerçeği de var. 2008 yılı itibariyle görülebilen tüm gök cisimlerini kataloglayan Sloan Dijital Gökyüzü Araştırması, 48 milyon yıldız bulabildi.
Avrupa Uzay Ajansı’nın 2013 yılında fırlattığı Gaia uzay aracı gibi görevler yeni yanıtlar bulmamızı sağlayabilir. Samanyolu Galaksisi içindeki 1 milyar yıldızın haritasını çıkaracak olan Gaia, beş yıllık bir dönem boyunca bu yıldızların her birini 70 kez izleyecek. Konumlarını, mesafelerini, hareketlerini ve parlaklık değişikliklerini tam olarak grafiğe dökecek. Bilim insanları sonuçları tüm evrene genelleyerek olağanüstü çıkarımlar yapabilir.
Bazı araştırmalar, Samanyolu Galaksisi’ndeki toplam yıldız kütlesinin 100 milyar Güneş kadar olduğunu belirtiyor. Galaksimizdeki bütün yıldızlar büyüklük ve ağırlık açısından Güneş’le aynı olsaydı toplam yıldız rakamını bulmak kolay olabilirdi. Son yıllarda yapılan diğer çalışmalara göre ise sadece Samanyolu’ndaki yıldız sayısı 200 milyardan fazla.
Bütün bu veriler ışığında, gökbilimci David Kornreich tüm evrende en az 10 trilyon galaksi olduğunu varsayıyor. Her galakside ise Samanyolu’ndaki gibi ortalama 100 milyar yıldız yer aldığını düşünerek toplam yıldız miktarını şu şekilde ortaya çıkarıyor:
1,000,000,000,000,000,000,000,000 (1’in yanında 24 tane sıfır var)
Kornreich, her geçen gün daha da uzakları görebilen gelişmiş teleskoplar sayesinde gözlemleyebildiğimiz evrenin sürekli genişlediğini, bu rakamın abartılı olmadığını sözlerine ekliyor.