ABD merkezli uluslararası teknoloji devi IBM’deki araştırmacılar, yapay zeka teknolojisinin geliştirilmesinde kullanılacak yeni bir bilgisayar sistemi geliştirdi. SyNAPSE projesi kapsamında üretilen ‘TrueNorth’ adlı bilgisayar, insan beynini örnek alarak çalışıyor.
Popular Science’ın haberine göre, bu süper bilgisayar için ‘Neuro-Synaptic Core’ denilen ve sinir hücresine benzeyen işlemci çekirdekleri tasarlandı. Sistem 256 adet işlemci çekirdeği, 256 adet bellek birimi ve 64 bin nörondan (beyindeki sinir hücreleri gibi) oluşuyor. Yapısı itibariyle insan beynindeki nöron ağına benziyor. SyNAPSE projesinde bilişsel bilişim teknolojisi kullanılarak yeni bir programlama mimarisi oluşturuldu.
Yaklaşık 70 yıldır tüm bilgisayarlarda Von Neumann mimarisi olarak tanınan bir programlama lisanı kullanılıyor. Bu geleneksel modelde veri bellekten işlemciye ve sonra tekrar belleğe geri aktarılıyor. IBM’in geliştirdiği yeni programlama dili Corelet bu modele benzemiyor. Corelet mimarisinde her bir çekirdeği birbirine bağlayan 256 çıkış ve 256 giriş bulunuyor. Tüm çekirdeklerin işlevi farklı. Veriyi muazzam ölçülerde işleyerek bir kompozisyon gibi bir araya getiriyorlar.
İnsan beyni de benzer şekilde yani paralel mekanizmayla çalışan bir bilgisayar gibi. Veriyi tek bir işlemci üzerinden bütün olarak aktarmak yerine 256 farklı noktadan toplayıp birleştirmek çok daha hızlı bir sonuç alınması demek. TrueNorth’un tüm gücü bu yaklaşıma dayanıyor.
SyNAPSE projesi ekibinden Dharmendra Modha, “Bir beyin üretmemiz mümkün değil çünkü organik teknolojiye veya insan beyni hakkında tüm bilgilere sahip değiliz. Ama zaten artık beyin üretmeye çalışmamıza gerek kalmadı. Dünya bilgisayarlar aracılığıyla toplanan verilerle şekilleniyor. Yapmak istediğimiz şey bu verilerin toplanma yöntemini geliştirmek. İnanıyoruz ki bunun için en uygun mimariyi keşfettik” diyor.
Projeye göre, bir bilgisayarın veriyi hem düz, hem de bilişsel açıdan işleyebilmesi onu çok daha güçlü bir duruma getiriyor. Bu tıpkı beynin sağ ve sol yarısının bir arada çalışması gibi. Algı gerektiren yetenekler için bilişsel zeka devreye girerken, mantık gerektiğinde geleneksel yöntem tüm görevi devralıyor. Böylece insan beyni gibi algılayabilen, karar verebilen bir bilgisayar ortaya çıkacak.
TrueNorth’un en erken 2020 yılında faaliyete geçmesi bekleniyor. IBM mühendisleri sonraki aşamalarda bilişsel bilgisayarı 100 trilyon nöron içerecek şekilde çalıştırmayı hedefliyorlar. İnsan beyni ise birbiriyle bağlantılı yaklaşık 100 milyar nörona sahip. Yakın tarihteki bir başka araştırma ile insan beyninin bilgi işleyen çok boyutlu geometrik yapılarla dolu olduğu keşfedildi. Öyle ki bu yapıların 11 boyuta kadar yükselebildiği ortaya çıktı. IBM’in süper bilgisayarı benzer bir güce ulaşabilecek mi, bunu zamanla göreceğiz.
