Norveç’in Svalbard bölgesi, sert soğukları ve kutup ayıları ile tipik Kuzey kutup (Arktik) özelliklerine sahip. Ancak bu bölge hep böyle değildi. Yeni bulgular, bir zamanlar burada tropikal ormanların var olduğunu gösteriyor.
Birleşik Krallık’taki Cardiff Üniversitesi’nin Geology dergisinde yayınlanan araştırması kapsamında, Svalbard’da yaklaşık 380 milyon yıl önceki Devonian döneminden kalan karasal ağaç ve bitki fosillerine rastlandı. Oldukça sık olan ağaçların 4 metre yüksekliklere ulaştığı ve aralarında 20 santimetre gibi küçük boşlukların olduğu belirlendi.
Araştırmaya göre, 400 milyon yıl önce kıtalar şimdikinden çok farklıydı. Üzerinde yaşadığımız kara parçaları tektonik plakalar ile birbirinden ayrılır. Bu plakalar zamanla magma üzerinde hareket eder. Bu yüzden de Svalbard yaklaşık 380 milyon yıl önce ekvatorda bulunuyordu. Svalbard’da bulunan fosillerin gösterdiğine göre bir zamanlar burada kurtayağı türü olan likopsitlerden oluşan bir orman vardı. Bilim insanları, bu ormanların çok oluşunun atmosferdeki karbondioksit oranını düşürdüğünü düşünüyor.
Araştırmanın başında olan ekipten Chris Berry, “Devonian periyodu boyunca atmosferdeki karbondioksit oranı yüzde 15 kadar azaldı. Yeryüzündeki ormanların sıklaşması ve bitkilerin devasa olması ile fotosentez için gerekli olan karbondioksidi kullanan bitkiler, karbondioksit oranının düşmesine yardımcı oldu” dedi.
ARKTİK’TE YAŞAYAN DEVELER
Kuzey Kutbu’ndaki orman izleri, dünyanın milyonlarca yıl içinde nasıl bir değişim gösterdiğinin en ilginç örneklerinden biri. Kanadalı bilim insanları, 2013 yılında yaptıkları bir araştırmada ise, günümüzde sadece sıcak iklimlerde görülen develerin 3 buçuk milyon yıl önce Kuzey Kutup bölgesinde de yaşadıklarını ortaya çıkaran fosiller bulmuştu.
Develer, Arktik arazilerinde dolaşırken Pliyosen döneminin sıcak evresi yaşanıyordu. Küresel hava sıcaklığının günümüze kıyasla 2-3 derece daha sıcak olduğu dönemde, Kuzey Kutup bölgesinde ise sıcaklık 18 derece daha yüksekti. Kuzey Kutup bölgesinin ormanlarla kaplı olduğu antik dönemlerde, sıcaklığın en düşük eksi 2 derece civarında olduğu düşünülüyor.
Aşağıdaki video klipte, bir zamanlar sık ormanlarla kaplı Svalbard bölgesinin günümüzde nasıl bir yer olduğuna dair etkileyici görüntüler yer alıyor.
