Samanyolu’nun ötesinde binlerce yeni galaksi keşfedildi

Vela Takımyıldızı’nda binlerce galaksinin oluşturduğu yeni bir ‘süper küme’ bulundu.

Uluslararası gökbilimci ekibi, Vela Takımyıldızı’nda çok sayıda galaksiden oluşan bir ‘süper küme’ keşfetti. Bu da daha önce bilinmeyen binlerce yeni galaksi ve katrilyonlarca yıldız demek.

Süper kümeler, evrenin en büyük yapı taşları olarak nitelendiriliyor. Samanyolu benzeri galaksilerden oluşuyorlar ve 200 milyon ışık yılı genişlikte bir yapıya ulaşabiliyorlar. (1 ışık yılı = Yaklaşık 10 trilyon kilometre). Bilinen en büyük süper kümelerden biri Shapley, Dünya’dan 650 milyon ışık yılı uzakta bulunuyor. Binlerce galaksi hızının ölçüldüğü iki adet düz X-ışını kümesi içeriyor.

Almanya’daki Max Planck Dünya Dışı Fizik Enstitüsü’nden yapılan açıklamaya göre, son keşfi Güney Afrika, Hollanda, Almanya ve Avustralya’dan bilim insanlarının oluşturduğu bir ekip gerçekleştirdi. ‘Vela süper kümesi’ adı verilen dev kozmik yapı, Dünya’ya göre Samanyolu’nun arka tarafında kaldığı için toz ve yıldızlar sebebiyle bugüne kadar bilinmiyordu. Ancak gelişmiş teleskop teknolojisi ile Dünya’dan 800 milyon ışık yılı uzaklıktaki yeri belirlenen süper küme, Shapley’den daha geniş bir alan kaplıyor.

zoomm
‘VSC’ olarak gösterilen yer, Vela süper kümesi (Fotoğraf: Thomas Jarrett)

İlk olarak 2012’de Güney Afrika Büyük Teleskobu (SALT)’ın yenilenmiş spektrograflarıyla yapılan gözlemler, Vela Takımyıldızı’nda sekiz yeni kümenin bulunduğunu doğruladı. Avustralya’daki Anglo-Avustralya Teleskobu ile yapılan daha sonraki spektroskopik gözlemler binlerce galaksiyi tespit etti ve bu yeni yapının genişliğini ortaya koydu.

Güney Afrika’dan araştırmaya öncülük eden Cape Town Üniversitesi’nden Profesör Renée Kraan-Korteweg, “Bölgeyi 10 yıldan uzun bir süredir araştırıyorum. Böyle büyük bir yapının bu kadar belirgin bir şekilde ortaya çıkacağına inanamadım. Bu keşif, Vela süper kümesinin ortalamaya göre önemli ölçüde daha yüksek bir madde yoğunluğuna sahip olduğunu ve bunun belirgin bir büyük yapı olduğunu gösteriyor” dedi.

Profesör Renée Kraan-Korteweg önderliğindeki araştırma ekibi, Güney Afrika’daki MeerKAT Teleskobu ile Vela süper kümesini incelemeyi sürdürecek. Amaç, galaksileri haritalandırarak yeni uzay keşifleri gerçekleştirmek.