ABD’deki bilim insanları, 1979’da ve 2011 yılında Rusya’da ortaya çıkarılan göktaşı parçalarında, yeryüzünde eşi benzeri olmayan üç yeni mineral bulunduğunu duyurdu.
ABD’deki California Teknoloji Enstitüsü (Caltech)’ten yapılan açıklamaya göre, bilinmeyen bir tarihte Rusya’nın doğusundaki Koryak Dağlarına düşen ‘Khatyrka’ adlı göktaşının küçük bir parçasında, Dünya’da olmayan minerallerin izlerine rastlandı. Caltech bünyesindeki Jeoloji ve Gezegen Bilimleri bölümü direktörü mineralog Chi Ma ve ekibinin bulduğu mineraller, konunun uzmanı bilim insanlarının soyadlarına atfen Stolperite, Hollisterite ve Kryachkoite olarak isimlendirildi.
Chi Ma ve takım arkadaşları, göktaşını inceleme çalışmaları sırasında ‘nanomineraloji’ yöntemini kullandı. Minerallerin nano boydaki fiziksel ve kimyasal özelliklerinin, mikro ve makro boydaki özelliklerden çok farklı olmasından dolayı bu metodu kullanan bilim insanları, elektron mikroskobuyla mineralleri 1 nanometre boyuta kadar inceledi. (1 nanometre = milimetrenin milyonda biri).
Özellikleri belirlenen yeni minerallerden Stolperite, metalik alüminyum ve bakırın bir alaşımı gibi. Her sekiz köşesinde alüminyum atomlarının, merkezinde ise bakır atomunun bulunduğu ilginç kübik bir yapısı var. Hollisterite ve Kryachkoite üzerindeki araştırmalar ise devam ediyor.
Söz konusu göktaşı, geçtiğimiz aylarda ‘kuazi kristal’ (imkansız kristal) keşfi haberlerine de konu olmuştu. İnanılmaz derecede nadir olan kuazi kristaldeki atomların, mikroskop altında bakıldığında hiçbiri bir diğerini tekrar etmeyen, fakat mükemmel bir simetri içinde dizilerek kümeler oluşturduğu görülebiliyor. Bilim insanları, atomların bu şekilde düzenlenmesinin ancak insan eliyle yapılabileceğini düşündükleri için doğada karşılaştıklarında hayrete düşüyorlar. Bu göktaşında da eşsiz bir kuazi kristal keşfedilmişti. İlgili haberi buraya tıklayarak okuyabilirsiniz: Kuazi kristal
Mineralog Chi Ma ve ekibi, bugüne kadar 32’si meteorlardan olmak üzere 35 mineral buldu. Uluslararası Mineraloji Birliği de 430’u göktaşlarından toplam 5 bini aşkın minerali doğruladı ve katalogladı. Bu da Chi Ma ve ekibinin, birliğin çalışmasına yüzde 7’lik bir katkıda bulunduğunu gösteriyor. Bulunan üç yeni mineral ve isimleri, 1959’da kurulan Uluslararası Mineraloji Birliği tarafından onaylandı.
