Bilinen en büyük yıldız: ‘UY Scuti’

Gözlemlenebilen evrenin en büyük yıldızı UY Scuti’nin içine 5 milyar tane Güneş sığabiliyor.

Dünya’nın veya Güneş’in büyük gök cisimleri olduğunu sanıyorsanız tekrar düşünün. ‘UY Scuti’ adlı yıldız, Güneş’in yarıçapının yaklaşık 1708 katı büyüklüğü ile gözlemlenebilen evrendeki en büyük yıldız unvanını elinde bulunduruyor.

İngiliz Daily Mail gazetesinin haberine göre, Dünya’dan 9 bin 500 ışık yılı uzaklıkta, Scutum (Kalkan) Takımyıldızı’nda yer alan bu hiper – dev, içine 5 milyar tane Güneş sığabilecek kadar büyük bir hacme sahip. (Güneş’in içine de yaklaşık 1 milyon Dünya sığabileceğini hatırlatalım).

Başka bir deyişle, bu yıldızın merkez noktasından yüzeyine gitmek için Güneş ile Dünya arasındaki mesafeyi (149,6 milyon kilometre) neredeyse 8 defa gidip gelmek gerekiyor. Sayısal olarak medyan yarıçapı 2 milyar 375 milyon 828 bin kilometre olan yıldızın Güneş’in 30 katı kadar bir kütlesi bulunuyor.

gunes
UY Scuti yıldızı ile Güneş’in karşılaştırılması

Eğer saatte 1000 kilometre hızla giden bir uçakla hiç durmadan yıldızın ekvatoru üzerinden çevresini dönmeye kalksaydık, bu yolculuğu ancak 850 yılda tamamlayabilirdik. Dünya 10 santimetre çapında bir tenis topu büyüklüğünde olsaydı, UY Scuti 1520 metre (1,5 kilometreden fazla) çapında dev bir küre olacaktı.

Bu dev yıldızı bulunduğu yerden alıp güneş sistemine, Güneş’in yerine koyabilseydik; UY Scuti, Merkür, Dünya, Mars, Venüs ve Jüpiter’i yutar, yıldızın dairesinin çeperleri Satürn ve Uranüs arasında bir yere gelirdi. Aşağıda bu bilginin animasyonunu görebilirsiniz:

Kalkan Takımyıldızı’nda gözlemlenebilen 38. yıldız olan UY Scuti, yine bu bölgede bulunup çıplak gözle bile görülebilen Gamma Scuti yıldızından sadece bir kaç derece kuzeyde izlenebiliyor. Diğer tüm dev yıldızlarda olduğu gibi, UY Scuti çevresinde meydana gelen ve adeta bir hale gibi yıldızı çevreleyen disk, yıldızın tam boyutunun belirlenmesini zorlaştırıyor. Bu sebeple büyüklük ölçümünde ± 192 hata payı olabileceği belirtilse de astronomi otoriteleri UY Scuti’yi görebildiğimiz evrenin en büyük yıldızı olarak kabul ediyor.

uysciuti
UY Scuti yıldızı (Rutherford Gözlemevi, 2011)

UY Scuti’yi ilk olarak 1860 yılında Alman gökbilimciler Bonn Gözlemevi’ni kullanarak keşfetti. Ancak büyüklüğüne dair kesin veriler, 2012 yılında Şili’nin Atacama Çölü’nde yer alan Çok Büyük Teleskop (VLT) sayesinde elde edildi. Bu tarihten sonra Betelgeuse, VY Canis Majoris ve NML Cygni gibi daha önce rekor kıran devleri geride bırakan UY Scuti, şimdilik evrenin en büyük yıldızı olarak tanımlanıyor.

Yeni sıralamaya göre, gözlemleyebildiğimiz en büyük yıldızlar:
UY Scuti
NML Cygni
WOH G64
Westerlund 1-26
VX Sagittari
VV Cephei a
RW Cephei
VY Canis Majoris


(Bilimpro.com haber içerikleri kaynak gösterilmeden ve yazarın adı belirtilmeden alıntı yapılamaz, kanuna aykırı ve izinsiz kopyalanamaz, başka yerde yayınlanamaz)