Işıl ışıl bir yıldız ‘doğumevi’ görüntülendi

Dünya’dan 5 bin 500 ışık yılı uzaklıktaki ‘Sh 2-29’ bölgesinde yeni yıldızlar meydana geliyor.

Avrupa Güney Gözlemevi (ESO)’nun Şili’deki VLT Tarama Teleskobu, ‘Sharpless 29’ adı verilen ve adeta bir yıldız üretim fabrikası olan bölgenin en net ve detaylı görüntüsünü aldı.

ESO’dan yapılan açıklamaya göre, Sh 2-29 olarak da bilinen Sharpless 29, daha büyük komşusu Deniz Kulağı Bulutsusu yakınlarında, Yay takımyıldızı doğrultusunda yaklaşık 5 bin 500 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor. (1 ışık yılı = yaklaşık 10 trilyon kilometre)

ESO’nun elde ettiği yüksek çözünürlüklü fotoğraf (aşağıda), merkezde görülen bulutsu NGC 6559 gibi oldukça aktif bir yıldız oluşum bölgesini de içeren çok sayıda gökbilimsel harikaya ev sahipliği yapıyor. Bulutsu içerisindeki sıcak genç yıldızlardan çıkan ışığı yansıtan, soğuran ve yeniden-saçan kozmik toz ve gaz bulutları görülebiliyor.

Buradaki sıcak, genç yıldızların yaşı iki milyon yıldan az ve çevrelerine yüksek enerjili ışınım yaymakla meşguller. Bu enerji çevredeki toz ve gazı ısıtırken, yıldızlardan çıkan rüzgârlar doğdukları bölgeyi dramatik bir biçimde şekillendiriyor. Aslında bulutsu içerisinde bir boşluğa neden olan enerjik bir çift yıldız sistemi de bulunuyor. Bu boşluk genişleyerek yıldızlar-arası maddeyi bir araya topluyor ve kızılımsı bir yay-şeklinde sınır oluşturmalarını sağlıyor.

kume2
Sharpless 29 (ESO/VLT)

Görselin orjinal, net ve detaylı boyutlarına buradan ulaşabilirsiniz: ESO

Sıcak genç yıldızların yoğun mor-ötesi ışığına maruz kalan yıldızlar-arası gaz ve toz, bu enerji sayesinde parlak bir görünüm alıyor. Görüntülerde yayılmış olarak görülen kırmızımsı ışıltı, hidrojen gazı salınımından kaynaklanıyor. Işıltılı mavi renkler ise küçük toz parçacıklarının yansıtma ve saçma özellikleri nedeniyle ortaya çıkıyor. Toz blokları bize doğru gelmekte olan ışığı engelleyerek arkasındaki yıldızları görmemizi engelliyor ve daha ince toz parçaları bulutlar içinde karanlık şerit benzeri yapıları oluşturuyor.

Sharpless 29’daki zengin ve farklı ortam, gökbilimcilere üzerinde çalışmak üzere açık büfe gibi fiziksel özellikler sunuyor. Yıldız oluşumunun tetiklenmesi, genç yıldızların toz ve gaz üzerindeki etkisi ve manyetik alanların çalkantıları gökyüzünün bu tek bölgesinde tümüyle incelenebiliyor. Ancak genç ve büyük kütleli yıldızlar hızlı yaşayıp genç ölüyor. Sonunda yaşamlarını supernova şeklindeki bir patlamayla sonlandırarak geride gaz ve toz bakımından zengin bir kalıntı bırakıyorlar. On milyonlarca yıl içinde bu kalıntılar uzaklaşacak ve geride sadece bir açık yıldız kümesi kalacak.

Sharpless 29 bölgesi, VLT Tarama Teleskobu üzerindeki OmegaCAM ile gözlemlendi. OmegaCAM’in ürettiği görüntülerin gökyüzünde kapladığı alan, NASA/ESA Hubble Uzay Teleskobu’nun gördüğü alandan 300 kat daha büyük. Ayrıca mor-ötesinden kırmızı-ötesine kadar geniş bir alanda gözlem yapabiliyor.

Gökteki yıldızlar buralarda doğuyor

Kartal ve Omega bulutsuları ile Sharpless 2-54 gaz bulutu bir fabrika gibi yıldız üretiyor.

Avrupa Güney Gözlemevi (ESO), Dünya’dan 7 bin ışık yılı uzaklıkta, adeta bir ‘yıldız fabrikası’ olan iki bulutsu ve bir gaz bulutunun birlikte görülebildiği olağanüstü fotoğraf yayınladı. (1 ışık yılı = yaklaşık 10 trilyon kilometre)

ESO’dan yapılan açıklamaya göre, Şili’deki VLT Tarama Teleskopu (VST) ile elde edilen üç gigapiksellik dev görüntüde gökyüzünün iki ünlü sakini, sahneyi daha az bilinen komşularıyla paylaşıyor. Sağ tarafta, sönük biçimde ışıldayan gaz bulutu Sharpless 2-54, merkezde ünlü Kartal Bulutsusu ve sol kısımda ise Omega Bulutsusu yer alıyor. Bu kozmik üçlü, yeni yıldızların ortaya çıkarak çevrelerini aydınlattığı çok daha geniş bir gaz ve toz kompleksinin sadece bir kısmını oluşturuyor.

yildiz_fabrika

Görselin büyük ve orjinal halini görebileceğiniz seçeneklere buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz: ESO / VST

Sharples 2-54 ile Kartal Bulutsusu Yılancı Takımyıldızı, Omega Bulutsusu ise Yay takımyıldızı doğrultusunda yer alıyor. Samanyolu Galaksisi’nin bu bölgesi yıldız oluşum maddeleri içeren dev bulutlara ev sahipliği yapıyor. Yeni doğan yıldızlardan gelen yüksek enerjili ışınım, çevredeki gazın kendisine özel bir ışık yaymasına neden oluyor. Hidrojence zengin olan bölgenin rengi pembemsi tonlarla öne çıkıyor.

Bu etkileyici manzara, VST’de yer alan geniş formatlı OmegaCAM ile alınan ve herbiri 256 megapiksel olan onlarca resmin birleştirilmesiyle oluşturuldu.


(Bilimpro.com haber içerikleri kaynak gösterilmeden ve yazarın adı belirtilmeden alıntı yapılamaz, kanuna aykırı ve izinsiz kopyalanamaz, başka yerde yayınlanamaz)